تدهین (فقه)اِدِّهان یا همان تَدهین، به معنی خود را با روغن چرب کردن است. از آن در بابهای طهارت، حج و نکاح سخن رفته است. ۱ - حکم چرب کردن بدنچرب کردن بدن خود با روغن مستحب است. ۲ - ادّهان بر جنبادّهان بر جنب مکروه است. ۳ - ادّهان بر محرمادّهان با روغن معطّر بر محرم، حرام و موجب کفّاره و به قول مشهور، با روغن غیر معطّر در حال اختیار، حرام است. ۴ - جزء نفقه بودن وسیلۀ چرب کردن بدنفراهم نمودن وسیلۀ چرب کردن بدن مانند روغن توسط شوهر، جزء نفقۀ زن به شمار میرود. ۵ - دیدگاه فقهی امام خمینی۱- آنچه بر جنب مکروه میباشد اموری است: … هشتم: مالیدن روغن به بدن. [۹]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۴، العروة الوثقی مع تعالیق الامام الخمینی، ج۱، ص۱۹۶، کتاب الطهارة، فصل فیما یکره علی الجنب.
۲- پانزدهم (از تروک احرام): روغن مالیدن؛ اگرچه دارای بوی خوش نباشد؛ بلکه مالیدن روغنی که دارای بوی خوش است قبل از احرام، درصورتیکه بوی آن تا وقت احرام باقی میماند جایز نیست، ولی در صورت اضطرار، مالیدن روغن اشکالی ندارد. و خوردن روغنی که دارای بوی خوش نیست اشکالی ندارد. و اگر روغن دارای بوی خوش باشد کفّارهاش یک گوسفند است حتی برای کسی که اضطرار به آن دارد. و اگر دارای بوی خوش نباشد چیزی بر او نیست. [۱۰]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۴۸، کتاب الحج، القول فی تروک الاحرام، الحادی عشر.
و جاهل به حرمت تدهین در حال احرام اگر تدهین کند «کفاره ندارد.» ۳- برای مصرف موادی مانند ژلاتین، روغن ماهی و چربیهای حیوانی که از استخوان حیوانات و یا ماهیها تهیه میشود، «باید مراعات تذکیه و حلّیت حیوان بشود؛ مگر اینکه برای خوردن نباشد.» ۴- بدون اشکال فروش آنچه از اجزاء میته که حیات در آن حلول نکرده و دارای منفعت حلال مقصود است جایز میباشد، مانند مو و پشم میته، بلکه و شیر آن اگر قائل به طهارت آن باشیم. و در جواز فروش میته پاک، همچون ماهی و مانند آن درصورتیکه دارای منفعت باشد و لو اینکه منفعت از روغن آن باشد، اشکال است که نباید احتیاط ترک شود. و «اشکالی نیست در اینکه فروش چیز متنجس که قابل تطهیر است جایز است. و همچنین است متنجس غیر قابل تطهیر درصورتیکه انتفاع بردن از آن با همان صفت نجاستش در حال اختیار، جایز باشد، مانند روغن متنجس که انتفاع از آن در روشنکردن چراغ با آن و مالیدن به کشتیها ممکن است. ۶ - پانویس۷ - منبع---- • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۳۵۴. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |